Thánh Inhaxiô Giám Mục Antiôkia (+110-117)

1. Thân thế:

Vào năm 110 Inhaxiô Giám Mục Antiôkia (Syrie) bị áp giải bằng đường thủy sang Roma theo lệnh của Hoàng đế Trajan. Dọc đường ngài viết 7 bức thư cám ơn và ủy lạo các giáo đoàn, đã cử đại diện đến chào đón ngài trên những trạm ngừng (bến tầu) trong cuộc áp giải sang Roma, một trật cũng là những lời ca ngợi và cảm tạ Thiên Chúa về ơn tử đạo (cf. Êusêbiô, Hist. eccl., L. III, ch. 32 và 36). Các thư đó được viết làm 2 giai đoạn: tại Smyrna và Troas.

- Giai đoạn 1: Tại Smyrna gồm 4 thư cho các giáo đoàn: Ephêsô, Magnésie, Tralles, Rome

- Giai đoạn 2: Tại Troas gồm 3 thư: Hai thư cho giáo đoàn Philadelphia và Smyrna (có lẽ viết tại Néapolis), và 1 thư cho Giám Mục Smyrna là Pôlicarpe (cf. Êusêbiô, Hist. Eccl. III, 36, 10).

Thánh Inhaxiô bị kết án bỏ cho thú dữ xé xác tại Roma trong khoảng 110- 117.

Qua các bức thư trên, ta nhìn thấy bộ mặt của Inhaxiô như là tổng hợp giữa lòng sốt mến của Gioan và mối nóng lòng của Phaolô. Nóng lòng nhưng phần nào đã mãn nguyện, nên Inhaxiô đã trở thành một “ca sĩ” trong Giáo hội:

2. “Ca sĩ” trong Giáo hội

Đối với Inhaxiô có 3 yếu tố làm nên Giáo Hội Công giáo, “Katholikè Ekklèsia”. Ngài nói “Ở đâu có Giám mục hiện diện, là ở đó có cộng đồng, cũng thế ở đâu có Chúa Giêsu Kitô là ở đó có Giáo hội Công giáo.” Vậy 3 yếu tố đó là:

-  Sự hiệp nhất

-  Chức Giám mục

-  Chúa Kitô

Đây là 3 đề tài trọng yếu vào bậc nhất trong khoa thần học hiện đại.

3. "Kitô Giáo" Trong Nhãn Giới Của Inhaxiô

Inhaxiô là người đầu tiên đã dùng từ “Kitô giáo” (Christianismos): ba lần trong thư gửi giáo đoàn Magnésie 10, 1, 3; một lần trong Phil. 6, 1; một lần trong Rom. 3, 3. Kitô giáo đó, Inhaxiô trình bày dưới hai khía cạnh:  thần bí và phẩm trật.

a.      Thần bí: Chúa Kitô và Thánh Thể.

Chúa Kitô và Thánh Thể của Ngài là đề tài chính yếu. Chúa Kitô đã nhập thể thực sự, và Thánh Thể là đích thực thịt máu Ngài để ban đời sống vĩnh cửu của Ngài cho ta.

b.      Phẩm trật: Giám mục, Linh mục, Phó tế (Phụ tế).

Ở trên đã nói Inhaxiô là 1 “Ca sĩ” trong Giáo hội về mối duy nhất và về chức Giám mục: 6 trên 7 bức thư đã nhấn mạnh đến tinh thần phẩm trật đó trong Giáo hội, là điều mỗi giáo đoàn đều có: (Trall. 3, 1-2) Không có Giám mục, Linh mục và phụ tế thì không có Giáo Hội vì Giám mục là hình ảnh của Chúa Cha, linh mục và phụ tế là thượng viện của Thiên Chúa và Tông đồ đoàn.