Thuyết Tiến Hóa Darwin Dưới Cái Nhìn Đức Tin

 Ngay từ buổi bình minh của lịch sử, con người từng phải đối diện với những thách đố của các vấn nạn về tự nhiên, xã hội và tâm linh. Một trong số các vấn nạn gây nhiều tranh cãi nhất và kéo dài suốt từ thời thượng cổ cho đến nay chính là vấn nạn về nguồn gốc loài người[i]. Thuyết tiến hóa Darwin đã cho con người có một cái nhìn mới về nguồn gốc của mình. Dưới lăng kính đức tin người kitô hữu vẫn có thể dung hòa Thuyết tiến hóa hay những khoa học tân thời, mà không ảnh hưởng đến niềm tin vào Thiên Chúa.

Giáo Hội không hề phủ nhận giả thiết cho rằng con người phát xuất từ loài khỉ. Nhưng Giáo Hội khẳng định rằng một khi con khỉ đã trở thành người, thì nó không còn là con khỉ nữa, bởi vì con khỉ chỉ là một sinh vật thuần tuý vật chất, trong khi con người ngoài yếu tố vật chất, còn có linh hồn thiêng liêng và bất tử. ĐGH Gioan Phaolô II gọi đó là “bước nhảy vọt hữu thể học”, khoảnh khắc tiếp chuyển vào vùng linh thánh mà con người được gọi là “hình ảnh của Thiên Chúa”[ii].

Thánh Kinh cũng như truyền thống đức tin của Giáo Hội Công Giáo đều tuyên tín và xác quyết vũ trụ vạn vật và con người là chính Thiên Chúa dựng nên, vì Ngài quyền phép vô cùng, Ngài có thể dựng nên mọi sự theo ý Ngài muốn[iii].

Đức Piô XII khi bàn về thuyết tiến hóa, có viết: “Giáo Hội không ngăn cấm việc nghiên cứu và tranh luận về vấn đề nguồn gốc thân xác con người từ một sinh vật có sẵn trước, Giáo Hội chỉ dạy phải tin linh hồn do Thiên Chúa trực tiếp tạo dựng [iv]. 

Dựa trên quan điểm của Giáo Hội, tôi thấy không hề có sự mâu thuẫn giữa thuyết tiến hóa với vấn đề thần học tạo dựng nhưng như là một phương pháp Thiên Chúa dùng để thông ban sự sống cho con người. 

Sách Sáng thế không dạy tôi những chân lý khoa học, nhưng giúp tôi hiểu rằng: Thiên Chúa đã tạo dựng nên vũ trụ và tất cả mọi loài, trong đó có con người. Thiên Chúa sáng tạo bằng phương pháp trực quan sinh động. Thiên Chúa là Đấng Toàn Năng, việc Ngài tạo dựng nên con người từ bùn đất, hay là từ sự tiến hóa của các loài đơn giản đến phức tạp thì cũng cùng một nghĩa là một dạng của vật chất, nghĩa là sự sống tự nhiên. Hơn nữa, nhờ Đức tin mà tôi khám phá ra rằng: nguyên nhân cùng đích của sự tiến hoá thành người chính là Thiên Chúa, con người không chỉ có thể xác mà còn có linh hồn, được tham dự vào sự sống thần linh của chính Ngài.

Đức Benedict XVI ngay trong buổi đăng quang Giáo Hoàng của ngài ngày 24/4/2005 đã nhìn nhận: “Chúng ta không phải là sản phẩm của một cuộc tiến hóa tình cờ, vô nghĩa. Mỗi người chúng ta là một kết quả của một ý tưởng của Thiên Chúa. Mỗi người chúng ta được Thiên Chúa muốn, mỗi người chúng ta được Thiên Chúa yêu thương, và mỗi người chúng ta là cần thiết”[v]. Lời khẳng định  ấy như một lời nhắn nhủ với chính tôi hãy luôn lắng nghe những giáo huấn của Giáo Hội trong những vấn đề liên quan đến đức tin, để thấy phẩm giá đích thực của mình trong kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa.

Đứng trước những thách đố của các bạn trẻ về đức tin, tôi càng ý thức hơn sứ mạng loan báo tin mừng của mình trong thế giới hôm nay; cụ thể qua các giờ dạy giáo lý tôi biết quan tâm hơn đến những khó khăn mà các em đang đối diện, giúp các em hiểu hơn về đức tin công giáo, cũng như có một cái nhìn mới về khoa học để không bị khủng hoảng, xung khắc  trước những vấn đề về đức tin và khoa học.

                                                                         Diệu Nguyên

---

[i] Tiến sĩ Mark Gray, một nhà nghiên cứu cao cấp tại Trung Tâm Nghiên Cứu Ứng Dụng Tông Đồ ( viết tắt là CARA) tại Đại Học Georgetown cho hay tuổi trẻ Công Giáo hiện nay đang bỏ đạo ngay vào tuổi thiếu niên, độ tuổi 10 và lý do không phải vì sự buồn chán trong thánh lễ, nhưng vì những lý do sâu xa hơn. Đa số các em cho mình là vô thần hay không tin và muốn mọi việc phải mang tính khoa học, nghĩa là cần bằng chứng cụ thể.”

Gray nói với EWTN rằng “Đây là một cuộc khủng hoảng về đức tin. Những thế hệ trước đây, không hề có việc phải đối mặt với vấn đề đức tin như hiện nay ở thời đại chúng ta.”

Những người trẻ bỏ đạo nói rằng đức tin “ không phù hợp với những gì họ học được ở trường học, cả ở cấp phổ thông và đại học”.  http://conggiao.info/

[ii] Vital-luca Nguyễn Hữu Quang, nhân học thần học: Con Người Trong Dòng Chảy Mặc Khải, Nk 2015-2016.Tr. 434.

[iii] Con người được tạo dựng giống hình ảnh Thiên Chúa hầu trở thành kẻ thông chia bản tính của Ngài (x. 2 Pr3, 4)

[iv] Thông điệp Humani Generis của  ĐGH Piô XII

[v] Diễn từ lễ đăng quang Đức Benedict XVI ngày 24/4/2005